Blijvende klachten na Covid-19

Welke (natuurlijke) mogelijkheden zijn er als je klachten blijft houden na corona?

Inmiddels hebben we al veel gehoord over de pandemie van het coronavirus, de maatregelen, en de gevolgen. Maar wat kun je zelf doen, wanneer je klachten blijft houden ná een besmetting met Covid-19? Een aantal mensen krijgt deze klachten ook na een vaccinatie. Logisch want het vaccin lokt een verzwakte immuunrespons op. In zwakke vorm doet het vaccin dus hetzelfde als het virus zelf, maar veel meer beheersbaar.

Immuunreactie

Allereerst dienen we te bekijken hoe je immuunsysteem reageert op een virus. Wanneer het virus eenmaal is binnengekomen via de luchtwegen, hecht het zich aan zogenaamde ACE-receptoren aan de buitenkant van cellen. Vervolgens wordt het gesignaleerd door bepaalde immuuncellen: de lymfocyten. De hechting gebeurt met het ‘spike-eiwit’, hetzelfde eiwit wat in sommige vaccins is nagebootst. Wanneer er niets gebeurt, zorgt het virus dat het zichzelf vermenigvuldigt in je cellen. Gelukkig hebben we een immuunsysteem, dat allereerst het virus herkent door speciale T-helper-lymfocyten. Deze hulpcellen geven de informatie door aan twee andere lymfocyten. Enerzijds aan de B-lymfocyten, die vervolgens speciale antilichamen tegen het virus maken. Deze eiwitten maken het virus onschadelijk. Anderzijds worden de T-lymfocyten (cytotoxisch) geactiveerd, waardoor de geïnfecteerde cellen worden gedood. Met beide acties worden zowel het virus als de schade opgeruimd. Daarna hebben we geheugen B- en T-lymfocyten, die bij een volgende infectie direct reageren op het virus. Deze volgende keer reageren we dus wel, maar worden we niet meer ziek.

Vetcellen

Je hebt vast wel gehoord dat overgewicht, obesitas, een belangrijke risicofactor is voor Covid-19. Dat komt omdat vetcellen veel ACE-receptoren bezitten, waaraan nu juist dit virus zich vasthecht. Momenteel heeft reeds 45 procent van de Nederlanders overgewicht. Belangrijk is enerzijds het buikvet, wat je kunt zien, maar nog veel meer het visceraal vet. Dit is het vet dat zich rond organen vormt, zoals lever, nieren, darmen, longen en deze ook ernstig belemmeren in hun functie. Dit visceraal vet is ook een belangrijke risicofactor bij het ontstaan van diabetes mellitus type 2.

De belangrijkste factoren voor de vergroting van de vetcellen zijn:

• CIS- en transvetzuren die in alle snacks voorkomen, zoals chips, frituur, koek en gebak;
• koolhydraten, zoals pasta, brood, pizza, snoep, die door het lichaam worden omgezet naar vet;
• medicatie: corticosteroïden, antidepressiva, anti-epileptica en dergelijke verhogen het vetpercentage;
• hormoonverstoringen (bijnier, schildklier), sommige genetische factoren en tot slot psychologische omstandigheden, zoals stress, angst, woede en verveling.

Bijzondere aandacht verdienen de koolhydraten. Een teveel aan koolhydraten, zoals in ons westers voedingspatroon, wordt door het lichaam opgeslagen als vet (lipogenese). Dat stamt nog uit de tijd van jagers en verzamelaars, waar reserve opbouwen belangrijk was. De meeste dieren hebben dezelfde eigenschap, in het bijzonder wanneer het winterseizoen in aantocht is.

Je vetgehalte kun je meten met de Body Mass Index (BMI). Deel je gewicht in kilo’s door het aantal meter lichaamslengte in het kwadraat. Er zijn talloze meettabellen voor. Tegenwoordig meten we vaker de buikomvang ter hoogte van de navel. Die mag niet meer dat 80 cm zijn bij vrouwen en niet meer dan 94 cm bij mannen.

Verschijnselen na een Covid-19-infectie

Ons lichaam reageert in eerste instantie altijd met verschijnselen, zoals koorts, roodheid, pijn, zwelling en functieverlies. Pas daarna volgen specifieke reacties van de B- en T-lymfocyten. Deze eerste verschijnselen moeten we zo min mogelijk bestrijden, want dat is juist de oplossing voor de infectie, tenzij uiteraard de koorts veel te hoog wordt. Dus zo weinig mogelijk koortsverlagende middelen, zoals aspirine, NSAID’s (ontstekingsremmers) en dergelijke.

Andere verschijnselen zijn:

• Droge hoest is een veelgehoorde blijvende klacht. Hiervoor zijn een aantal homeopathische middelen te gebruiken, zoals Drosera, de zonnedauw. Meestal zit er echter een sluimerende intolerantie achter de hoest, waarbij zuivelproducten en noten het meest bekend zijn. Een goede check, bijvoorbeeld bij een natuurgeneeskundig therapeut, kan de oorzaken goed aanpakken.
• Kortademigheid als gevolg van Covid-19 ontstaat meestal ook door een onderliggend probleem met het middenrif. Osteopathie kan de belemmerende factoren van het diafragma behandelen. Ademhalingsoefeningen, aangeleerd tijdens yoga of meditatielessen, zijn een uitstekende hulp om de ademhaling weer normaal te krijgen.
• Reuk- en smaakverlies zijn typisch voor een Covid-19-besmetting. De vitaminen van het B-complex en zink kunnen al helpen. Daarnaast is het raadzaam om osteopathisch een aantal hersenzenuwen, die verantwoordelijk zijn voor reuk en smaak, te laten behandelen. Oefenen met verschillende geuren, zoals munt, kruidnagel, sinaasappel, peper, vanille en rozemarijn, kan goed helpen om de reuk en smaak weer te trainen na deze uitval.
• Hartkloppingen, druk op de borst worden meestal veroorzaakt door ruimtegebrek van het hart. Het hart bevindt zich in een hartzakje (pericard), dat stevig verankerd zit in de borstkas. Belemmeringen in de bewegingsvrijheid van dit hartzakje doen het hart vaker, krachtiger en onregelmatiger kloppen in zijn benauwde positie. Dit vraagt een goede behandeling van de gehele borstkas, schouders en zelfs de buik.
• Keelpijn kennen we van de gewone verkoudheid, maar ook van corona. Huismiddelen, zoals thee van kurkuma, gember, munt en kamille zijn meestal afdoende om de klachten van de keel te verminderen.
• Hoofdpijn is onlangs toegevoegd aan het typische corona-klachtenrijtje. Hieraan ten grondslag liggen meestal te gespannen nekspieren. Tussen deze spieren lopen zenuwen naar het hoofd en door de spanning kunnen zij bekneld raken en hoofdpijn veroorzaken. Hoofdpijn kan ook komen door overbelaste organen, zoals de lever of
  de nieren.
• Vermoeidheid is de meest gehoorde blijvende klacht, soms weken tot maanden. Een goede boost met vitamines, zoals A, D, E en C zijn een prima ondersteuning. Daarnaast helpt het mineraal zink. Polyfenolen en flavonoïden ondersteunen het herstelproces. Deze zijn te vinden in vers fruit en verse groenten. Psychische factoren zoals angst en stress, ondermijnen niet alleen het immuunsysteem, maar zijn ook extreem vermoeiend. Ontspan en pak de oorzaken van deze patronen aan met lichaamsgerichte psychotherapie.

Overgewicht bestrijden

Zowel vanwege de genoemde ACE-receptoren als vanwege de aanslag op je immuunsysteem, dient uiteraard het overgewicht fors aangepakt te worden. Zonder hier een pasklare oplossing te bieden, zijn de CIS- en transvetzuren, de (geraffineerde) koolhydraten en de hoeveelheid eten de belangrijkste boosdoeners. In mijn dagelijkse werkpraktijk zie ik dat diëten slechts tijdelijk helpen. Overgewicht bestrijden vraagt veel meer dan een goede voorlichting en een rigoureuze verandering van leefstijl. Ik adviseer om eerst je belemmeringen te laten behandelen, zoals een intolerantie, fixaties in de buik of de juiste spijs-verteringsenzymen en om daarna in een langdurig traject je voedingspatroon aan te pakken, gebaseerd op voorlichting en een individuele aanpak, bijvoorbeeld met hulp van een natuurgeneeskundig therapeut met hulp van een bodyscan. Zeker zullen ook psychische factoren die de oude eetgewoonten in stand houden, uit de weg geruimd moeten worden. Dergelijk lange trajecten zijn de juiste manier om blijvende, lees levenslange, resultaten te boeken.

Er is dus veel mogelijk om blijvende klachten ná een Covid-19-infectie te behandelen. Dat vraagt meestal om een multidisciplinaire, maar zeker ook om een individuele aanpak. Ieder mens is per slot van rekening uniek en reageert uniek op dit virus. Toch kunnen ook algemene maatregelen zeker helpen om gezonder te worden en sterker te staan tegenover dergelijke virussen. Deze algemene maatregelen lijken heel simpel: geen suiker, geen granen, gluten en gist, maximaal drie maaltijden per dag, geen zuivelproducten maar wel veel groente en fruit en lekker buiten bewegen. Dit alles vraagt een gezonde discipline. Voor een groot deel komt dit vanzelf als je jezelf beter, sterker en gezonder voelt.